ตำนาน คางคกศักดิ์สิทธิ์ ในเมื่อใคร ๆ ก็นับถือคางคก
พูดถึงคางคก หลายคนอาจร้องยี้ แต่เชื่อไหม หลาย ๆ ความเชื่อ ทั้งไทย และจีน นับถือคางคก ในแง่สัตว์ศักดิ์สิทธิ์ ให้โชค ให้ลาภ บทความนี้ขอพาไปพบกับ คางคกศักดิ์สิทธิ์ ที่คุณได้ฟังแล้ว จะมองคางคกในอีกมุมใหม่ทันที
เท้าความเรื่องตำนานคางคกศักดิ์สิทธิ์ก่อน สักเล็กน้อย เพราะทีมงานขลังอาถรรพ์ มีโอกาสไปเที่ยวชุมชนท่องเที่ยว ตำบลภูเขาทอง อ.สุคิริน จ.นราธิวาส ซึ่งมีเหมืองทองอันยิ่งใหญ่ แต่ตอนนี้ร้างแล้ว มัคคุเทศก์พาเราไปชมอุโมงลำเลียงทอง ระหว่างเดินข้ามลำธารใส เขาชี้ให้ดูหินหลายก้อนที่ระเกะระกะอยู่ทั่ว
“ชาวบ้านแถบนี้ เรียกหินคางคก เพราะรูปร่างเหมือนคางคก ซ้ำผิวยังขรุขระ” มัคคุเทศก์บอกอย่างนั้น เมื่อมอง และจินตนาการตาม ก็เออ เหมือนจริงด้วย
มัคคุเทศก์ยังบอกอีกว่า แม้เหมืองทองจะถูกทิ้งร้าง แต่แร่ทองคำยังมีหลงเหลืออยู่ เพียงแค่ไม่มากขนาดจะทำอุตสาหกรรมเหมืองทองได้ แต่มันก็มีปริมาณมากพอที่ชาวบ้านจะนำเลียง หรือกระทะร่อนทองไปขุดดิน ขุดทราย ขึ้นมาร่อนหาทอง ชาวบ้านที่ขยัน สามารถร่อนทองขายได้ วัน ๆ หนึ่ง เป็นหลักพันบาท ทีนี้ทองไม่ได้อยู่ทุกที่ของลำธาร จุดสังเกตก็คือ เหล่าหินคางคก นี่แหละ เพราะถ้าบริเวณไหนมีก้อนหินที่ขรุขระ แสดงว่ามันจะดักกักแร่ทองไว้ได้ ห่างบริเวณไหน มากด้วยก้อนหินใส ๆ ลื่น ๆ นั่นอย่าลงแรงให้เสียเวลาเลย
เอาล่ะ ถึงคราวของ ตำนานคางคกศักดิ์สิทธิ์แล้ว
พาแวะเที่ยว จ.นราธิวาส ก็ขอแนะนำ คางคกศักดิ์ของพื้นที่ภาคใต้กันก่อนเลย
คางคกศักดิ์สิทธิ์ เป็นคางคกยักษ์นามว่า “กง”
ที่ อ.สุคิริน ชาวบ้านท้องถิ่นนับถือคางคกยักษ์ชนิดหนึ่งที่เรียกว่า “กง” ภาษากลางเรียก “หมาน้ำ” มีความเชื่อว่าเป็นสัตว์มงคล นิสัยเชื่อง สุขุม อบอุ่นคล้ายผู้ใหญ่ใจดี แม้รูปร่างจะไม่ชวนมองก็ตาม กงจับมาเลี้ยงไม่ได้ เพราะจะหนีเมื่อสบโอกาส กงจะเลือกเองว่าจะเข้าไปอยู่บ้านใคร และหากกงเข้าไปอยู่บ้านหลังไหน จะถือว่าโชคดีมากๆ ลาภจะทยอยเข้ามาสู่บ้าน เจ้าของบ้านจึงทะนุถนอมกงเป็นอย่างดี ถึงขั้นอาบน้ำทาแป้งให้เลยทีเดียว
กงนั้นมีความเป็นปัจเจกสูง ไม่เป็นสัตว์เลี้ยงของผู้ใด มันจะมาอยู่เองหากพอใจ และจะไปหากต้องการ ฉะนั้นเมื่อกงเข้าบ้านใคร เจ้าของบ้านจึงเอาใจเป็นพิเศษ ผู้เฒ่าท่านหนึ่ง เคยเล่าให้เราฟังว่า ที่บ้านแก แต่ก่อนมีกงมาอาศัยอยู่ด้วยตัวหนึ่ง แน่นอนมันมาของมันเอง ตอนนั้นแกยังเป็นคนหนุ่ม ไม่เชื่อคำพ่อแม่ที่บอกว่า กงต่อให้จับไปปล่อย หรือมอบให้ใคร หากมันรักบ้านของเรา มันจะกลับมา ผู้เฒ่าในวัยนั้นจึงขีดสีแดงไว้กลางหลังมัน เพื่อพิสูจน์ตัวตนของมัน ปรากฏว่า ไปปล่อยยังไง มันก็กลับมา
หลักการคงกงให้อยู่คู่บ้านนานๆ ผู้เฒ่าบอกว่า ห้ามคนในบ้านทะเลาะกัน แล้วแกก็เล่าย้อนกลับไปถึงกงที่เคยขีดสีแดงไว้กลางหลัง “ปล่อยไปกี่ทีมันก็กลับมา เคยให้ญาติเอาไปเลี้ยง มันก็หนีกลับมา แต่พอที่บ้านทะเลาะกันเท่านั้นแหละ มันหนีไปเองเลย เสียดายเหมือนกัน”
เอาล่ะ ที่เอ่ยมา คือ หลักความเชื่อที่ชาวบ้านมีต่อกง และไม่เพียงชาวใต้เท่านั้นที่เชื่อว่าคางคกยักษ์เป็นสัตว์มงคล ชาวอีสานก็มีความเชื่อนี้ ก็อย่างพญาคันคาก นั่นไง เรื่องเป็นอย่างไร เราเตรียมไว้แล้ว กลับมาที่กงกันต่อ เรื่องความเชื่อนี้อาจดูงมงาย แต่หากเราพักเรื่องความเชื่อลง แล้วมามองตามภูมิศาสตร์ และนิสัยกง จะทำให้เคารพหลักคิดของบรรพบุรุษยิ่งขึ้น นั่นคือ ภูมิประเทศของภาคใต้ อยู่ท่ามกลางป่าเขา และชื้น ด้วยเพราะฝนตกชุก ซ้ำยังสร้างบ้านเรือนไม่ยกพื้น แล้วยังขุดบ่อไว้กลางบ้านอีก พวกตะขาบ สัตว์มีพิษชอบนักแหละ เวลาไปอาบน้ำ ซักผ้า ก็เสี่ยงอันตราย มีเจ้าคางคกยักษ์นามว่ากง นี่แหละครับ เป็นพระเอก เพราะนอกจากแมลงธรรมดาแล้วมันยังเป็นคางคกที่กินตะขาบ งู สัตว์มีพิษอื่นๆ เป็นอาหารด้วย การที่กงมาอาศัยอยู่ริมบ่อน้ำ รับประกันได้เลยว่า เจ้าของบ้านจะปลอดภัยจากสัตว์มีพิษเหล่านั้น
คางคกยักษ์รูปงามนามพญาคางคาก
ภาคอีสาน ถิ่นที่ราบสูงมีความเชื่อและนับถือคากคกเช่นกัน วัดได้จากเรื่องพญาคางคก หรือ พญาคางคาก ตำนานสังเขปกล่าวว่า ที่เมืองชมพูเจ้าเมืองได้บุตรชายเป็นคางคก พอโตไปคางคกกลายเป็นชายหนุ่มรูปงาม เก่งกาจทุกเรื่อง ฉลาดจนชาวบ้านลืมนับถือพญาแถน (เทวดาผู้ให้น้ำ) เพราะมัวแต่ชื่นชมพญาคางคาก กระทั่งพญาแถนโกรธ จึงไม่โปรยน้ำฝนลงมาสู่โลกมนุษย์ ชาวบ้านล้มตายเป็นจำนวนมาก พญาคางคากจึงต้องขึ้นไปสวรรค์เพื่อปราบพญาแถน โดยการขี่นาคขึ้นไป สู้รบกันยกใหญ่ในที่สุดพญาแถนก็แพ้ พญาคางคากบอกว่า พญาแถนต้องส่งน้ำมาเป็นประจำทุกปี ถึงเวลาเมื่อไหร่ โลกมนุษย์จะส่งบั้งไฟพญานาคเป็นสัญญาณ เตือนให้พญาแถนปล่อยฝนลงมา
คางคกสามขาเครื่องรางเรียกทรัพย์
จากไทย ข้ามทะเลไปประเทศจีนกันบ้าง ที่เมืองจีนมีเครื่องรางชนิดหนึ่งรูปร่างเป็นคางคก 3 ขา เรียกว่า “จินฉ๋าน” มักทำด้วยหยก เชื่อกันว่าเรียกทรัพย์ ทำมาค้าขึ้น เจอแต่เรื่องดีๆ เครื่องรางคางคก 3 ขา มักยืนบนกองเงินกองทอง หลังเต่า หรือหลังมังกร ความเชื่อตามตำนานบอกว่า เจ้าคางคก 3 ขา มักปรากฏตัวในคืนพระจันทร์เต็มดวงบ้านไหนเจอคางคก 3 ขา จะได้รับโชคลาภและข่าวดี
นี่คือเรื่องมงคล ของคางคกทั้งจาก 3 วัฒนธรรม เป็นตำนานคางคกศักดิ์สิทธิ์ ที่ใคร ๆ ก็นับถือ เพราะให้โชค ให้ลาภ ให้ความอุดมสมบูรณ์