ชายแดนใต้ ในสายตาคนพื้นที่… เรื่องเล่า 6: แกงส้มขาหมู กับสูตรแกงส้มนราธิวาส
เมื่อกล่าวถึงแกงส้ม หลายคนมักคิดถึงปลา เพราะส่วนใหญ่มักนำเนื้อปลามาแกงส้มกัน แต่จริง ๆ แล้ว เนื้ออะไรก็สามารถนำมาทำแกงส้มได้โดยเฉพาะขาหมู อร่อยนักแล เมื่อวันรับปีใหม่ 2568 ผู้เขียนมีโอกาสรับประทาน แกงส้มขาหมู สูตรนราธิวาส (ใส่ใบเสม หรือผักแพว) จึงหยิบมาเขียนเล่ากันใน multitale ร้อยเรื่องราวกัน
ส่วนตัวผู้เขียนเอง มักหยิบเนื้อสัตว์หลากหลายมาแกงส้มอยู่เสมอ เช่น หมูสามชั้น กบ และไก่ เป็นต้น แต่สำหรับขาหมู ยังไม่เคย เมื่อได้ลิ้มรสจึงติดใจ

แกงส้มขาหมู นุ่ม เคี้ยวหนึบ ได้รสเผ็ดเปรี้ยว แกงมาหม้อใหญ่ ก็หมดในคราวเดียว ก็นะ ขาหมูมันชิ้นใหญ่ ใส่หม้อได้ไม่กี่ชิ้นหรอก แล้วก็มีแต่หนัง มัน และเส้นเอ็น ไม่กี่คำก็หมดชิ้นแล้ว เมื่ออยู่ในแกงส้มที่ปรุงตามแบบฉบับสูตรชาวนราธิวาสเข้าด้วย ยิ่งหมดเร็วเข้าไปใหญ่
แกงส้มแบบนราธิวาส
สูตรแกงส้มหลัก ๆ ใช้เครื่องแกงไม่กี่อย่าง ได้แก่ กระเทียม ขมิ้น พริก และกะปิ แต่ของนราธิวาส จะเสริมตะไคร้เข้าไปด้วย นอกจากนี้ยังมีใบเสม หรือผักแพวด้วย อย่างหลังนี่ ใส่เพื่อเพิ่มความหอมของแกงส้ม
ส่วนขาหมูจะให้นุ่ม หนึบ ก็ต้องต้มไว้นาน ๆ เพื่อให้เปื่อย แล้วค่อยเอามาแกง

สำหรับสูตรแกงส้มนราธิวาสนั้น ผู้เขียนสอบถามมาจากปราชญ์ชาวบ้านด้านภาษาและวัฒนธรรมตากใบ สิริพร ทองจินดา ได้ความดังนี้
“สูตรแกงส้ม ใส่ตะไคร้ด้วย แต่คนภาคใต้ตอนกลางไม่ใช้ เดี๋ยวนี้จะใส่กระเทียม ขมิ้น พริกขี้หนูเกลือแล้วก็กะปิ 4 อย่างเอง ถ้าเป็นของภาคกลางภาคใต้ แต่ถ้าคนตากใบก็จะใส่ตะไคร้ด้วย แล้วเราก็จะมี ปลาร้าคั่วเสริมไปด้วย แต่ถ้าเป็นแกงกะทิก็จะเพิ่มข่าเข้าไป แล้วก็หัวหอม แล้วก็มีกะทิ คนตากใบเขาจะกะทิขูดเองมะพร้าวจะขูดเองขยำกะทิเอง”

แกงส้มกินกับอะไร
แกงส้มกินกับอะไร ตอบกำปั้นทุบดินก็ต้องบอกว่า กินกับข้าวสิ แต่นั่นไม่ใช่คำตอบที่ต้องการ หากมีแกงส้มมาเสิร์ฟ ควรมีไข่เจียวมาด้วย เพราะแก้เผ็ดได้ดี (เห็นไหมแกงส้มภาคกลาง ยังมีแกงส้มไข่ชะอมเลย) สำหรับไข่เจียวของชายแดนใต้นั้น เขานิยมใส่หัวหอมหั่นลงไปด้วย เคยกินไหม อร่อยนะ เอาละสำหรับใครที่อ่านมาถึงจุดนี้ อยากนึกกินขาหมูในแกงส้มบ้าง อาจหายากหน่อย แนะนำทำเองก่อนละกันครับ

อ่านเรื่องอื่น ๆ
ชายแดนใต้ ในสายตาคนพื้นที่… เรื่องเล่า 5: ถั่วฝักยาวแพง วิกฤติในโอกาสของคนปลูกผัก น้ำท่วมภาคใต้ 2567
ชายแดนใต้ ในสายตาคนพื้นที่… เรื่องเล่า 4: น้ำท่วมภาคใต้ บางนราก็อ่วม
ชายแดนใต้ ในสายตาคนพื้นที่… เรื่องเล่า 3: นกเงือก ที่มักสับสนกับทูแคน ทั้ง ๆ ที่เป็นคนละประเภท