ชายแดนใต้ ในสายตาคนพื้นที่… เรื่องเล่า 7: พาเที่ยวไร่ ใน สวนทุเรียน
ผู้เขียนค่อนข้างคุ้นเคยกับการทำสวน และทำไร่ เนื่องจากพื้นที่ชายแดนใต้นั้นมีการทำสวนผลไม้ สวนยางพารากันมาก โดยเฉพาะต้นยางพารานั้น มีนมีอายุของมัน เมื่อต้นโต แก่จนให้น้ำยางน้อย หรือเสื่อมโทรม เจ้าของสวนก็จะตัดขายเป็นท่อนไม้ แล้วเริ่มต้นปลูกใหม่ ส่วนผลไม้ก็เป็นลักษณะเช่นนี้ หรือบางครั้งก็โค่นต้นยางพาราเพื่อทำสวนชนิดอื่น เช่น สวนปาล์ม สวนทุเรียน เป็นต้น
หลายครั้งที่เมื่อเกิดการโค่นต้นไม้ในสวนเก่าแล้ว ปลูกกล้าต้นใหม่ จะมีชาวบ้านมาขอพื้นที่ปลูกพืชไร่ เจ้าของสวนก็จะอนุญาตอย่างยินดี แม่ของผู้เขียนก็มักเข้าไปขอใช้พื้นที่ของสวนใหม่เพื่อปลูกพืชไร่เป็นประจำ

ผลประโยชน์ win-win
การขอใช้พื้นที่สวนใหม่ปลูกผัก ทั้งเจ้าของสวน และคนปลูกผักต้องได้รับผลประโยชน์ win – win ด้วยกัน กล่าวคือ เจ้าของสวนมีคนคอยถากถางหญ้า วัชพืชออกให้ พร้อมทั้งมีคนคอยเฝ้าสววนอีกด้วย ส่วนคนปลูกผักก็ได้พืชที่ปลูก กระทั่งต้นผลไม้เติบใหญ่ ไม่สามารถปลูกผัก หรือพืชไร่ได้นั่นแหละ จึงค่อยย้ายไปหาสวนใหม่เพื่อปลูกผัก
ภาพในบทความนี้ เป็นแปลงแตงกวา ที่แม่ของผู้เขียนปลูกไว้ใน สวนทุเรียน ของเพื่อนบ้าน ต้นทุเรียนยังเล็ก ๆ อยู่ ๆ

ผลพลอยใต้
เสน่ห์ของการทำไร่ ปลูกผัก คือ เราสามารถเก็บผักพืชบ้านที่ไม่ได้ปลูกเองมากินด้วย ซ้ำยังมีราคาดีอีกด้วย เช่น ผักกาดนกเขา และมะเขือหนาม เป็นต้น
ผักกาดนกเขา มองเผิน ๆ เหมือนวัชพืชทั่วไป พบได้มากในพื้นที่ชายแดนใต้ เนื้อสัมผัสกรอบ แต่สำหรับคนที่ไม่นิยมกินผัก จะไม่ค่อยชอบนัก เพราะมีกลิ่นเหม็นเขียวชัดเจน

สำหรับมะเขือหนาม ผลมันคล้าย ๆ มะเขือพวง แต่ต้นเป็นลักษณะไม้เลื้อย แผนขยายคลุมดิน ลำต้นและผลมีหนาม บางพื้นที่จึงเรียกว่า มะเขือดิน และมะเขือนกคุ่ม เนื่องจากติดดิน อยู่ในระดับสายของนกคุ่ม นกตัวเล็ก ๆ ที่บินไม่ได้ มักหากินอยู่ในป่าหญ้งเตี้ย ๆ เพื่ออำพรางตัวจากนกนักล่า

พาเที่ยวไร่ใน สวนทุเรียน ครั้งนี้ ก็เพื่อให้เห็นความถ้อยทีถ้อยอาศัยของคนในชุมชนชายแดนใต้ และความสมบูรณ์ของพืชพันธุ์ ทั้งผักกาดนกเขา และมะเขือหนาม ต้องหาเก็บในไร่สวนเท่านั้น นำมาปลูกมักจะไม่ได้ผล เพราะมันรักอิสระนั่นเอง ครั้งต่อไปจะหยิบมุมมองเล็ก ๆ อย่างไรมาเล่าให้อ่าน ขอให้รอติดตามกันนะครับ
อ่านเรื่องอื่น ๆ
ตามรอย บาเตาะ ตำนาน “มนุษย์กินคน” ที่แว้ง
กระบือ เมื่อควายก็มี พิษสุนัขบ้า
รู้จักเสือโคร่งไทย ผ่าน น้องเอวา เสือสายแบ๊วแห่งเชียงใหม่ไนท์ซาฟารี